سومین جلسه کارشناسی هفتاد و دومین نشست شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی استان کرمان با موضوع چگونگی جبران خسارت وارده به محصول پسته در اثر کاهش دما، با حضور رئیس اتاق کرمان، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمان، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان، رئیس پژوهشکده پسته و رئیس امور شعب بانک کشاورزی استان برگزار شد.
در این نشست رئیس پژوهشکده پسته با اشاره به بحث سرمازدگی بهاره در دهه اول فروردین ماه سال جاری به سابقه پژوهش‌های انجام شده در این حوزه اشاره کرد و گفت: سرمازدگی از نیمه‌های شب تا طلوع آفتاب معمولاً بین ساعت ۴ تا ۷ صبح به وقوع می‌پیوندد و عوامل مختلفی در شدت سرمازدگی مؤثر هستند که از جمله این عوامل می‌توان به زمان وقوع سرما، مرحله رشد گیاه، میزان افت دما یا شدت برودت و مدت زمان ماندگاری سرما اشاره کرد.
علی اسماعیل‌پور، افزود: در پژوهشکده پسته طی دوره پنج‌ساله از سال ۹۴ تا سال ۹۸ عوامل مختلف خسارت در محصولات کشاورزی بررسی شده که این بررسی‌ها با توجه به میزان درصد و درآمد، نشان می‌دهد که سرمازدگی و یخ‌زدگی بیشترین خسارت شامل ۳۸ درصد را در این دوره به خود اختصاص داده‌اند.
وی ادامه داد: خسارت سرمازدگی به صورت مستقیم شامل خشک شدن جوانه‌های گل، خشک شدن و سیاه شدن سرشاخه‌ها، سقط جنین در میوه و افزایش رشد مغز میوه و به صورت غیرمستقیم شامل تغییرات هورمونی، توقف رشد یا تحریک رویشی و زایشی و برعکس شده است.
اسماعیل پور، تصریح کرد: در رابطه با کنترل سرمازدگی نیز پژوهش‌هایی در زمینه استفاده از روش‌هایی مانند چاهک معکوس، ماشین‌های مولد باد، استفاده از بخاری‌های متحرک باغی، مدیریت کف مزرعه، افزایش مقاومت به سرما در سه رقم پسته انجام و در مزارع اجرا شد که تقریباً باعث افزایش دمای دو درجه سانتی‌گراد در باغ شد.
وی افزود: از جمله روش‌های ارزان‌تر و بهتر کنترل سرما استفاده از بسته‌هایی شامل ضایعات پوست سبز پسته با مواد نفتی و آتش زدن آن‌ها، استفاده از پوکه استخوانی پسته و ترکیب آن با مواد نفتی و آتش زدن آن‌ها و استفاده از بخاری‌های باغی با گازوئیل و مواد نفتی است که در باغ ایجاد دود و گرما می‌کنند.
شرکت های بزرگ معدنی در تامین اعتبار اعطای تسهیلات کمک کنند
در ادامه رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان گفت: برای بررسی مسائل سرمازدگی پسته بازدیدهای میدانی بسیاری انجام شده که نتایج نشان می‌دهد تقریباً یک‌پنجم باغات زیر ۵۰ درصد و مابقی باغات بیش از ۵۰ درصد خسارت‌دیده‌اند.
سیدمحمدرضا ترابی موسوی با اشاره به اینکه مجموع خسارت ها حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان معادل 7۲ هزار تن پسته برآورد شده است، افزود: برای جبران بخشی از خسارت‌ها قرار بود از شرکت‌های بزرگ معدنی استان درخواست شود که ۵ تا ۶ هزار میلیارد تومان از منابع خود را وارد بانک کشاورزی استان کنند تا بتوان از طریق این منابع تسهیلات بیشتری در اختیار کشاورزان و باغداران قرار گیرد.
استفاده از تسهیلات مکانیزاسیون کشاورزی
رئیس امور شعب بانک کشاورزی استان کرمان، بیان کرد: بانک کشاورزی در حال ارزیابی خسارت‌های وارد شده است و باید برای تائید نظر نهایی بازه زمانی بیشتری سپری شود.
الله داد محمدی مفرد بیان کرد: کشاورزان خسارت‌دیده می‌توانند از تسهیلات مکانیزاسیون کشاورزی برای تأمین ابزار و وسایل لازم برای گرم نگه‌داشتن باغات استفاده کنند.
وی تصریح کرد: در رابطه با تسهیلات بند خ ماده ۳۳ قانون برنامه ششم توسعه نیز باید سازمان برنامه و بودجه برای هر اقدامی مشخص کند که تسهیلات از چه سرفصلی باید تأمین شود.
تولید واریته‌های پاکوتاه گلخانه‌ای پسته
در ادامه معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمان افزود: نظر می‌رسد که اگر پیگیری‌ها از طریق ستاد مدیریت بحران پیگیری شود نتایج بهتری دریافت می‌کنیم زیرا ردیف‌های اعتباری ستاد بحران بسیار بیشتر از بقیه اعتبارات اختصاص‌یافته خواهد بود.
حسین مهرابی گفت: با وجود اینکه در دیدگاه کلان تولید پسته با احتساب قیمت واقعی آب، برق و مسائل اجتماعی توجیه اقتصادی ندارد و تغییرات آب و هوایی در 10 سال آینده بخش کشاورزی را متوقف خواهد کرد، اما باید برای کاهش خسارت سرمازدگی اقدامات علمی و بلندمدت را انجام داد.
وی تصریح کرد: ممکن است کرمان به منطقه‌ای غیر از پسته تبدیل شود و درمجموع ما باید به دنبال تولید واریته‌های پاکوتاه گلخانه‌ای پسته باشیم که این مهم نیاز به تکنولوژی‌های خیلی پیشرفته دارد.
مهرابی، بیان کرد: از سوی دیگر فاصله ایستگاه‌های هواشناسی ما بسیار زیاد و ۱۰۰ کیلومتر است و این مسئله دقت را بسیار کاهش می‌دهد اما این موضوع مهم نادیده گرفته‌شده است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمان، مسئله مهم در بحث تحقیقات را تقاضامحور نبودن تحقیقات عنوان و اظهار کرد: در ایران کارفرمای خصوصی در بخش تحقیقات وجود ندارد و در حال حاضر تحقیقات عرضه محور است و ما در مراکز تحقیقاتی آنچه بلد هستیم ارائه می‌دهیم نه آنچه نیاز جامعه است.
وی با اشاره به اهمیت تخصیص سهمیه گازوئیل برای باغداران در سال آینده، گفت: همچنین در زمینه تسهیلات مکانیزاسیون با دریافت مصوبه از سازمان جهاد کشاورزی با اخذ مجوز از وزارت جهاد کشاورزی، اولویت تسهیلات با تجهیزات مربوط به سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی باغات قرار گیرد.
در پایان این نشست سیدمهدی طبیب زاده، رئیس اتاق کرمان گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان و اجرایی که در زمینه سرمازدگی پسته اقداماتی را انجام داده‌اند و تجربه لازم را دارند، برای تکمیل پژوهش‌ها به جلسه شورای گفت‌وگو دعوت شوند.
