اولین جلسه کارشناسی هفتاد و دومین نشست شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی استان کرمان با موضوع بررسی چگونگی جبران خسارت وارده به محصول پسته ناشی از کاهش دما با حضور رئیس اتاق بازرگانی کرمان، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی کرمان، رئیس پژوهشکده پسته و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی و هواشناسی برگزار شد.
سیدمهدی طبیب زاده رئیس اتاق بازرگانی کرمان در این جلسه با اشاره به اینکه قصه پرتکرار سرمازدگی پسته هر سال بیان می‌شود و در سال جدید نیز شاهد آن بودیم، گفت: این پرسش مطرح می شود که آیا واقعاً راهی برای پیشگیری از سرمازدگی پسته وجود ندارد و فقط باید کار را به قضا و قدر سپرد و یا اینکه راهی وجود دارد و باید برای رفع مشکلات به جمع‌بندی رسید.
14 هزار میلیارد تومان برآورد خسارت ها
در ادامه رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی کرمان با بیان اینکه سرمازدگی اخیر طی سه شبانه روز در نوبت‌های مختلف اتفاق افتاده و به تمام باغات به اشکال مختلف آسیب وارد شده است، اظهار کرد: در واریته‌های اکبری و کله قوچی غنچه‌های پسته باز نشده‌اند، در واریته اکبری به دلیل نوسانات دمایی ۵۰ درصد غنچه‌ها به برگ تبدیل شدند و در واریته فندقی خسارت‌ها بسیار سنگین بود.
جناب آقای سید محمدرضا ترابی موسوی افزود: در روزهای ابتدایی پس از سرمازدگی به نظر می‌رسید خسارت ۷۵ تا ۸۰ درصد باشد اما در حال حاضر طبق آخرین آمار خسارت‌ها بین ۵۰ تا ۶۰ درصد برآورد شده که البته احتمال افزایش خسارت در روزهای آینده به دلیل پیش‌بینی گرمازدگی وجود دارد.
وی تصریح کرد: مجموع خسارت‌ها حدود 14 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود که امیدواریم نقدینگی هرچه زودتر به استان تزریق و در سطح باغ‌ها هزینه شود.
ترابی موسوی بیان کرد: پیشنهاد می‌شود تسهیلات کم‌بهره با بازپرداخت دو تا سه‌ساله برای نگهداری باغات به کشاورزان داده شود تا بتوانند باغ‌ها را حفظ کنند و همچنین بسیاری از کشاورزان تاریخ سررسید تسهیلات آنها فرارسیده که درخواست امهال این تسهیلات نیز مطرح است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی کرمان، مهم‌ترین موضوع در این رابطه را پیگیری برای یافتن راهکارهای علمی به منظور پیشگیری و یا کاهش خسارت‌های سرمازدگی عنوان کرد و گفت: پیشنهاد می‌شود در این زمینه از مشاوران خارجی نیز بهره گرفته و اعتباراتی اختصاص داده شود.
وی افزود: پیشنهاد می‌شود کارگروه علمی متشکل از دانشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها، مراکز تحقیقات و کشاورزان با تجربه تشکیل شود تا سرمازدگی احتمالی سال آینده را با روش‌های علمی به ویژه مقاوم‌سازی درخت بیشتر کنترل کرد.
30 درصد باغات پسته بیمه بوده اند
در ادامه مدیر شعب بانک کشاورزی استان کرمان، با اشاره به اینکه انتظار سرمازدگی را در سال جاری داشتیم، گفت: وظیفه ماست در شرایط بحرانی در کنار کشاورزان باشیم.
الله داد محمدی مفرد، ضمن ابراز تاسف از اینکه فقط ۳۰ درصد باغات پسته بیمه بوده اند، اظهار کرد: برای کمک به کشاورزان پس از وقوع سرمازدگی با فرمانداران و بخشداران توسط استاندار مکاتباتی انجام شد تا در رابطه با بیمه باغات کشاورزی فرهنگ‌سازی بیشتری صورت گیرد.
50 درصد پسته تولیدی کشور در استان کرمان
دبیر انجمن پسته ایران با اشاره به اینکه تقریباً دو سال گذشته با کاهش بارندگی‌های روبرو بودیم و تنش‌های خشکی نیز باعث افت شدید دما شده است، اظهار کرد: در استان کرمان تقریباً شهرستانی وجود ندارد که متأثر از سرمازدگی نباشد. حسین رضایی ادامه داد: سرمازدگی سال گذشته محصول امسال درختان پسته را نیز تحت تأثیر قرار داده و متأسفانه اثرات گرمازدگی نیز طی دو سال گذشته در باغات وجود دارد.
وی تصریح کرد: محصول تولیدی استان کرمان در سال ۹۹ حدود ۱۶۰ هزار تن بوده که این محصول در سال ۱۴۰۰ به دلیل سرمازدگی و گرمازدگی به ۶۸ هزار تن کاهش یافت و محصول امسال نیز بسیار کمتر از این میزان خواهد بود. رضایی افزود: از آنجایی که ۵۰ درصد پسته تولیدی کشور مربوط به استان کرمان است، کاهش تولید در استان کرمان، کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
ایجاد شعب صندوق حمایت بخش کشاورزی در استان
در ادامه مهدی لطفعلی زاده مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی شمال استان با اشاره به اینکه یکی از موضوعات مهم در استان وجود شعبی از صندوق حمایت بخش کشاورزی است، گفت: اگر منابع این صندوق با استفاده از اعتبارات دولتی و مشارکت کشاورزان تأمین شود، در مواردی مانند سرمازدگی، کشاورزان می‌توانند از تسهیلات با بهره ۴ درصد برای تغذیه و اصلاح باغات خود استفاده کنند که در این زمینه پیگیری‌های لازم انجام‌شده اما تاکنون اتفاقی نیفتاده است.
گفتنی است در پایان این نشست پیشنهادات دیگری مانند محاسبه هزینه پرداخت قبوض برق چاه‌های کشاورزی با تعرفه سال گذشته و کمک آب منطقه ای برای پرداخت آب‌بها، احداث ایستگاه‌های جدید هواشناسی برای پیش‌بینی بهتر دما و اندیشیدن تدابیری برای عدم خاموشی چاه‌های کشاورزی در زمستان مطرح شد. همچنین برای جبران خسارت ها، تامین نقدینگی برای باغداران در قالب یک خط اعتباری به نام کشاورز کارت، تعمیم دادن طرح اعتبار مکانیزاسیون باغات کشاورزی برای خرید دستگاه مورد نیاز در زمینه پیشگیری از سرمازدگی، استفاده از بند خ ماده ۳۳ قانون برنامه ششم توسعه برای باغدارانی که سررسید تسهیلات آنها فرا رسیده، پرداخت سریع‌تر غرامت‌های ناشی از پرداخت حق بیمه کشاورزان پیشنهاد شد.
پیشنهادات دیگری برای پیشگیری از سرمازدگی مطرح شد که می توان به گسترش فعالیت صندوق محصولات کشاورزی، استفاده از بیمه درآمد به جای بیمه عملکرد، باور به کنترل پذیر بودن تغییرات اقلیمی توسط کشاورزان و کارشناسان، ایجاد باغات الگویی در استفاده از روش‌های مبارزه با سرمازدگی، تحقیقات بومی در مورد محصول از جمله محلول پاشی‌های اسیدهای آمینه و استفاده از هورمون‌های گیاهی ناشی از استرس‌های سرمایی، استفاده از بخاری‌های باغی، پرداخت سریع‌تر غرامت‌های بیمه و در نظر گرفتن تعرفه‌های بالاتر با غرامت‌های پرداختی بیشتر، ارائه آموزش‌های لازم در رابطه با پیشگیری از خسارت سرمازدگی از طریق رسانه‌ها (به ویژه صدا و سیما) و استفاده از ظرفیت ماده ۱۰ و ۱۲ قانون مدیریت بحران برای تامین اعتبار تسهیلات در زمینه جبران خسارت سرمازدگی اشاره کرد.
