دومین جلسه کارشناسی هشتادمین نشست شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی استان کرمان با موضوع بررسی و ارائه راهکارهای جلوگیری از سرمازدگی درختان پسته و با حضور رئیس اتاق کرمان، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، مدیرکل هواشناسی استان، رئیس پژوهشکده پسته و اعضای هیات علمی برخی دانشگاه های استان برگزار شد.
در این نشست رئیس اتاق بازرگانی کرمان با بیان اینکه از جهاد کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی، پژوهشکده پسته و دانشگاه شهید باهنر انتظار است در این موقعیت بحرانی به کمک کشاورزان بشتابند، گفت: متأسفانه تاکنون هیچ یک از وعده‌های حاکمیت برای جبران خسارت‌های ناشی از سرمازدگی به کشاورزان تحقق پیدا نکرده به طوری که تسهیلات امهال نشده، تسهیلات جدید اختصاص نیافته، بیمه نیز توانایی جبران خسارت‌ها را ندارد و همچنین مراکز تحقیقاتی اقدام خاصی برای پیشگیری و درمان سرمازدگی انجام نداده‌اند.
سیدمهدی طبیب زاده، افزود: میزان خسارت وارد شده به پسته استان به قدری زیاد است که اگر سایر استان‌های کشور محصول نداشتند، ممکن بود بازار ایران از دست برود.
وی ادامه داد: همچنین در مناطق پسته خیز استان با کاهش تولید، مسائل امنیتی و اقتصادی تحت تأثیر قرار گرفته و اتاق کرمان در نظر دارد حتی برای یک بار هم که شده قبل از وقوع فاجعه مسائل را بررسی و تا حدود زیادی از خسارت‌های وارده شده در اتفاقات مشابه مانند سرمازدگی جلوگیری کند.
طبیب زاده تصریح کرد: گزارش ها نشان می‌دهد به جز ستاد مبارزه با قاچاق سوخت و کالا که قول همکاری برای تأمین سوخت و باغات را داده، در سایر موارد مجموعه‌ها و دستگاه‌ها کاری انجام نداده‌اند و این عدم همکاری به زیان مردم و استان خواهد بود.
وی در بخش دیگری با اشاره به اینکه برترین ها در حوزه پژوهش پسته در این نشست جلسه حضور دارند، بیان کرد: باید بتوان کار عملی و تأثیرگذار انجام داد به‌طوری که محتوا قابل‌عرضه و اجرا و همچنین قابل ارزیابی باشد. رئیس اتاق کرمان گفت: پیگیری با روش‌های گذشته مانند طرح در ستاد عالی پسته راه به جایی نبرده و باید مطالبه‌گری عالمانه را از مسیر دیگری دنبال کنیم.
کمکی به کشاورزان نشده است
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان با اشاره به اینکه خسارت امسال سرمازدگی در باغ‌های پسته استان ۱۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده و تبعات بسیاری را در پی داشته است، بیان کرد: این خسارت‌ها همه اصناف مرتبط را تحت تأثیر قرار داد به ویژه کارخانه‌های تولید کود و سم و فروشگاه‌های آن‌ها با مشکل روبرو شده‌اند، زیرا 90درصد باغداران به دلیل مشکلات مالی باغ‌ها را رها کرده‌اند و تغذیه درختان انجام نمی‌شود که این موضوع باعث می‌شود در سرمازدگی احتمالی آینده، درختان و باغات چندین برابر آسیب ببینند.
سیدمحمدرضا ترابی موسوی، اظهار کرد: در این شرایط که باغداران با مشکلات تأمین مالی روبرو هستند، بانک‌ها نیز در وصول مطالبات مضاعف اقدام کردند، به شدت کشاورزان را تحت فشار قراردادند و این سختگیری‌ها از سوی بانک کشاورزی و بانک ملت بیشتر بود.
وی افزود: بانک‌ها نه‌تنها به باغداران کمک نکردند، بلکه در مواردی املاک آن‌ها را توقیف کردند و آبروی آن‌ها تحت تأثیر قرار گرفت.
ترابی موسوی، در ادامه به مرور فعالیت‌های کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان در رابطه با پیگیری بحث سرمازدگی و بازدید از باغات از ۷ فروردین‌ماه تاکنون پرداخت و گفت: در برخی باغات دما به ۵ تا ۶ درجه زیر صفر رسید و خسارت سرمازدگی بسیار سنگین بود که پس از سرمازدگی در روزهای ۷، ۸ و ۹ فروردین‌ماه، بازدید مسئولان از باغات پسته انجام شد.
وی افزود: در این رابطه جلسات مختلفی به ویژه نشست با وزیر کشاورزی در 16 فروردین ماه 1401 برگزار و در مجموع همه موارد جمع‌بندی و در نخستین نشست شورای گفت‌وگو امسال با موضوع بررسی خسارات وارد شده به محصول پسته پس از سرمازدگی مطرح شد.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان به مصوبات شورای گفت و گو در این زمینه اشاره کرد و گفت: قرار شد کشاورز کارت 10روزه برای کشاورزان صادر شود و به دست آن‌ها برسد اما اکنون ۸ ماه سال گذشته و هیچ کمکی در این زمینه انجام نشده است.
وی ادامه داد: با توجه به خسارت باغداران و عدم وجود محصول برای سال آینده، برای تأمین مالی کشاورزان درخواست شد شرکت‌های معدنی و صنعتی استان تمرکز منابع خود را با میزان پیشنهادی ۵ تا ۶ هزار میلیارد تومان در بانک‌های استان داشته باشند تا کشاورزان بتوانند تسهیلات دریافت کنند که علیرغم اینکه نمایندگان مجلس قول پیگیری داده بودند، اما این موضوع تاکنون محقق نشده است.
ترابی موسوی بیان کرد: قرار بود غرامت بیمه مربوط به خسارت باغداران تا اواخر شهریورماه یا مهرماه سال جاری به باغدار پرداخت تا بخشی از مشکلات جبران شود که البته تاکنون تخصیص اعتباری صورت نگرفته و نیز وجهی پرداخت نشده است.
وی بیان کرد: قرار بود برای موتور پمپ‌هایی که باغات آن‌ها خسارت‌دیده با استعلام از شرکت آب منطقه‌ای، آب‌بها در سال۱۴۰۱ از آن‌ها دریافت نشود و همچنین قبوض برق نیز بر اساس تعرفه سال ۱۴۰۰ پرداخت شود که متأسفانه هم در برق و هم در آب این وعده‌ها محقق نشده است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان اظهار کرد: پیشنهاد شد بر اساس تفاهم‌نامه امضا شده بین اتاق بازرگانی، سازمان جهاد کشاورزی و سازمان هواشناسی تعداد ایستگاه‌های هواشناسی افزایش یابد تا تشخیص برای پیش‌بینی‌ها بهتر صورت گیرد که مصوب شد سازمان هواشناسی برآورد هزینه کند و تعداد ایستگاه‌های موردنظر را اعلام کند که تاکنون اقدامی صورت نگرفته است.
وی افزود: همچنین مصوب شد که سقف تسهیلات توسعه مکانیزاسیون کشاورزی توسط سازمان جهاد کشاورزی برای تأمین مالی خرید ماشین‌آلات و دستگاه‌های مقابله با سرمازدگی افزایش یابد که تاکنون افزایش نیافته است؛ کشاورزان برای نگهداری باغات در سایت ثبت‌نام و برای دریافت تسهیلات کمتری به بانک‌ها معرفی شدند که همان میزان نیز تأمین اعتبار و اجرا نشده است.
ترابی موسوی بیان کرد: تخصیص سهمیه نفت و گاز برای بخاری‌های باغی توسط شرکت پخش فرآورده‌های نفتی از دیگر مصوبات بود که عنوان شد وزارت کشاورزی باید درخواست خود را مطرح کند، اما ما این مسئله را در سطح استان پیگیری کردیم و مشخص شد که اختصاص سهمیه سوخت زیر ۵۰۰۰ لیتر در اختیار فرمانداران است و می‌توان از این موقعیت برای شب‌های سرد در زمینه مبارزه با سرمازدگی و بالا نگه‌داشتن دمای باغ استفاده کرد.
تشکیل تیم تخصصی پسته در دانشگاه شهیدباهنر
در ادامه عضو هیات علمی دانشگاه شهیدباهنر کرمان با بیان اینکه سه سال پیش متولی پسته استان، پژوهشکده پسته و دانشگاه ولیعصر رفسنجان معرفی شد، گفت: در آن زمان دو میلیارد تومان به پژوهشکده پسته کمک و اقدامات بسیاری انجام شد اما برآیند کارها با آنچه باید باشد فاصله دارد.
قاسم محمدی نژاد، اظهار کرد: در دانشگاه شهید باهنر کرمان تصمیم گرفته شد تیم تخصصی برای موضوع پسته تشکیل شود و با وجود اینکه دانشگاه امسال 60 میلیارد تومان کسری بودجه دارد، رئیس دانشگاه دستور دادند یک میلیارد تومان برای تحقیقات در حوزه پسته اختصاص یابد.
وی ادامه داد: تیم همکاری از 21 آبان ماه سال جاری تشکیل و کار خود را آغاز کرد که تاکنون 8 جلسه برگزار شده و از دانشکده فنی درخواست شده در استفاده از روش مکانیکی برای بحث گرم کردن باغ و مصرف انرژی به ما کمک کند.
گفتنی است در این نشست پیشنهاد راه‌اندازی صندوق پسته مطرح و قرار شد پیگیری شود.
