سومین جلسه کارشناسی هشتادمین نشست شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی استان کرمان با موضوع بررسی و جمع‌بندی راهکارهای پیشنهادی پیشگیری از سرمازدگی درختان پسته در سال جاری و سال‌های آتی و با حضور رئیس اتاق کرمان، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان، فرماندار رفسنجان و برخی مدیران و مسئولان و کارشناسان مربوطه برگزار شد.
در این نشست رئیس اتاق کرمان، دانشگاه شهیدباهنر را به عنوان دانشگاه مادر، محور فعالیت‌های تحقیقاتی عنوان کرد که با این محوریت می‌توان به انجام کار جدی امیدوار بود.
سیدمهدی طبیب زاده گفت: اتاق کرمان مأموریت‌هایی برای سه مجموعه شامل پژوهشکده پسته برای انجام کارهای علمی، اداره بحران سازمان جهاد کشاورزی برای برآورد خسارت‌ها و تلاش برای جبران آن‌ها و فعالیت کمیسیون کشاورزی در باغات پسته و پیگیری مصوبات در نظر دارد که به صورت جدی این موضوعات پیگیری می‌شود.
وی ادامه داد: حضور فعالان و کارشناسان بخش خصوصی، دولتی و دانشگاهی در این نشست باعث می‌شود در تصمیم‌گیری‌ها تخصصی‌ترین روش‌ها برای پیشگیری از سرمازدگی اتخاذ شود به شرطی که مسئولان اجرایی بسیاری از موارد را بپذیرند.
وعده‌های مسئولان برای جبران خسارت ها محقق نشده
در ادامه رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان، به رویدادهای پیش‌آمده برای محصول پسته و وعده‌هایی که عملیاتی نشده است، پرداخت و گفت: پیگیری‌های مکرر از سوی سازمان جهاد کشاورزی استان، رئیس، هیات رئیسه و کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی برای کمک به جبران خسارت سرمازدگی انجام شده اما متأسفانه وعده‌های مسئولان دولتی تاکنون محقق نشده و پیگیری‌ها چندان نتیجه‌ای نداشته است.
سیدمحمدرضا ترابی موسوی، افزود: تنها نتیجه این پیگیری‌ها مصوبه‌ای بود که از سوی ستاد مدیریت بحران برای سازمان جهاد کشاورزی ارسال شده و بر اساس آن مبلغ سه هزار و 500 میلیارد تومان در قالب هزار میلیارد تومان برای امهال تسهیلات سررسید گذشته و دو هزار و 500 میلیارد تومان برای پرداخت تسهیلات کم بهره با زمان بازپرداخت 3 تا 5 ساله در نظر گرفته شده که البته تاکنون تأمین مالی نشده و طی اطلاعات کسب شده احتمال دارد این مصوبه از دستور کار دولت خارج شود و تأمین مالی نشود.
وی افزود: مهم‌ترین کار پیش رو، پیگیری مصوبات از طریق مسئولان استان به ویژه نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی است تا این مصوبه از دستور کار خارج نشود و تأمین مالی آن صورت گیرد.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان اظهار کرد: کمیسیون کشاورزی پیشگیری از خسارت‌های سرمازدگی سال آینده را مستلزم این مصوبه می‌داند زیرا باغداران در حال حاضر به دلیل نداشتن نقدینگی و عدم تأمین مالی، باغ‌ها را رها کرده‌اند، اگر درختان پسته تغذیه نشوند، مقاومت کمتری در مقابل سرما خواهند داشت و خسارت‌های احتمالی سرمازدگی در آینده بیشتر و چندین برابر خواهد شد.
وی تصریح کرد: همچنین پیگیری‌هایی برای پرداخت غرامت درختان پسته بیمه شده انجام شد اما تاکنون خسارتی پرداخت نشده است و احتمالاً اگر پرداخت شود شرط بر این گذاشته شده که ابتدا بیمه امسال باغداران تمدید و اگر وجهی باقی ماند، مابه‌التفاوت آن به باغدار پرداخت شود.
ترابی موسوی افزود: در شرایط کنونی زمان برای نجات پسته بسیار مهم است، اگر همین مبلغ ناشی از خسارت‌ها توسط بیمه پرداخت شود، کشاورز برای نگهداری باغ تأثیرگذارتر عمل می‌کند و می‌تواند بخشی از هزینه‌ها را پوشش دهد.
وی ادامه داد: در بخش تحقیقات و ارائه راهکارها برای جلوگیری از سرمازدگی درختان پسته در سال‌های آینده، در جلساتی که با باغداران و فعالان این حوزه داشتیم بهترین روش تجربه شده در سال گذشته استفاده از سوخت گازوئیل بوده که در کاهش خسارت‌ها تأثیر داشته است.
وی به مواردی برای کاهش خسارت سرمازدگی پرداخت و گفت: توقف مبارزه با علف هرز از فروردین‌ماه و ماندن علف پای درخت، عدم شخم زدن و تیلر کردن باغات و آبیاری درختان در روزهای بسیار سرد و حفظ رطوبت خاک از جمله این موارد است.
پیشنهاد دادن بذرهای مقاوم به باغداران
در ادامه مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان، با توجه به سرمازدگی در سال‌های گذشته، درخواست خود را برای کاهش خسارت‌ها در سه محور عنوان و بیان کرد: نخستین درخواست این است که بر اساس دستورالعمل‌ها پیگیری‌ها انجام و اعتبارات برای بهسازی باغات و اجرای طرح‌های دستورالعمل توسط پژوهشکده تأمین شود.
عباس خاصه سیرجانی، افزود: تدوین دستورالعمل‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برای کاهش خسارت‌ها و در نظر گرفتن ناشناخته‌های پایه‌های بذری و پیشنهاد دادن بذرهای مقاوم به باغداران در احداث‌های جدید، دو درخواست دیگر است.
وی گفت: البته سرمازدگی با یک روش کنترل نمی‌شود و نیاز به طرح‌های تلفیقی دارد که پیشنهاد می‌شود باغ‌های الگویی را با استانداردهای مشخص و شاخص در نظر گرفت و عملکرد آن‌ها را بررسی کرد.
خسارت 47 درصدی سرما و یخبندان به پسته
رئیس اداره مدیریت بحران سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان در ادامه این نشست گفت: در سال جاری بلایایی که استان را دچار مخاطره کرده شامل خشکسالی، زمین‌لرزه، آتش‌سوزی، سیل، بارندگی، سرمازدگی، یخبندان، باد، طوفان، تگرگ و بیماری‌های گیاهی بوده که درمجموع 30 هزار میلیارد تومان خسارت به بخش کشاورزی واردشده و 60 درصد درآمد را کاهش داده است.
احمد کریمی افزود: همچنین خشکسالی 37 درصد و سرمازدگی و یخبندان 47 درصد به پسته خسارت وارد کرده که برای جبران خسارت‌ها گزارش سرمازدگی باغات در اردیبهشت‌ماه سال جاری تنظیم و به وزارتخانه ارسال شد که در مجموع حدود 14 هزار میلیارد تومان برآورد این خسارت‌ها بود.
وی تصریح کرد: اگر اعتبارات جبران خسارت‌های سرمازدگی یخبندان و خشکسالی محقق شود، فقط 17 درصد خسارت‌ها جبران می‌شود.
تاکید بر دسترسی به دادها قبل از وقوع سرمازدگی
در ادامه این نشست مدیرکل هواشناسی استان کرمان گفت: قبل از وقوع سرمازدگی باید به داده سرمازدگی دسترسی داشت که اگر نتوان دما را پیش‌بینی کرد یا پیش‌بینی‌ها را اعلام نکرد، اجرای بسیاری از اقدامات امکان‌پذیر نیست.
محسن عراقی زاده افزود: سازمان هواشناسی در حد توان خود کار را انجام می‌دهد اما با کمک گرفتن از مراکز تحقیقاتی می‌توان بر روی پیش‌بینی‌های هواشناسی در قالب طرح‌های ویژه مانند برخی استان‌ها کارکرد و دقت را افزایش داد.
وی تصریح کرد: در سرمازدگی زمان و شدت وقوع و زمان ماندگاری سرما بسیار مهم است و اگر پیش‌بینی آن‌ها امکان‌پذیر باشد، کارهای بیشتری برای جلوگیری از خسارت می‌توان انجام داد.
عراقی زاده افزود: 5 میلیارد تومان از محل بودجه موارد مرتبط با دانش‌بنیان به ما تخصیص داده‌شده که اگر تأمین اعتبار شود می‌توان از شرکت‌های دانش‌بنیان، افراد خبره و متخصص سازنده دیتالاگر استفاده و این دستگاه‌ها را در باغات و ایستگاه‌ها برای جمع‌آوری داده‌ها قرار داد.
عراقی زاده بیان کرد: سازمان هواشناسی سنجنده‌های دمایی خیلی خاص دارد و می‌تواند تجربیات کارشناسان خود را در اختیار این شرکت‌ها قرار دهد.
گفتنی است در این نشست موارد دیگری برای طرح در شورای گفت و گو مطرح شد.
