رئیس اتاق کرمان 24 شهریورماه1404 در نشست کارگروه تخصصی کارشناسی شورای گفت و گوی استان کرمان با اشاره به نادیده گرفته شدن نقش حمل و نقل در تولید ناخالص داخلی (GDP) و عدم توجه لازم به آن گفت: اگر نقش این بخش در اقتصاد، اشتغال و محیط زیست به صورت ملموس مشخص شود، می‌توان به درستی به آن پرداخت.
سیدمهدی طبیب زاده، در این نشست با موضوع”بررسی چالش‌های حمل و نقل بین المللی کالا و جمع بندی نهایی راهکارهای پیشنهادی”، با تأکید بر رویکرد توسعه صادرات و تولید صادرات‌محور، به بررسی چالش‌ها و موانع موجود در این مسیر پرداخت و افزود: موانع صادراتی در دو بخش”پیش از مرز” و “پس از گمرک” وجود دارند که تقریباً در تمامی مراحل این فرآیند با مشکلاتی روبه‌رو هستیم و باعث می‌شود محصولات رقابتی را نتوان در زمان مناسب به بازارهای هدف رساند.
رئیس اتاق کرمان به ضعف زیرساخت‌های حمل و نقل در کشور و به‌ویژه در استان کرمان اشاره کرد و افزود: یکی از ضعف‌های اساسی و محوری استان، نبود شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی است و از مقامات تصمیم‌گیرنده در استانداری می خواهیم این موضوع را در اولویت کاری خود قرار دهند، زیرا ممکن است به عنوان یک مشکل جدی در ذهن برخی مسئولان مطرح نباشد.
وی با طرح این پرسش که چرا استان کرمان با وجود قرار گرفتن در شاهراه مواصلاتی کشور، هنوز یک سیستم حمل و نقل قوی ندارد؟ خواستار آسیب‌شناسی این ضعف شد. رئیس اتاق کرمان به مشکلات و چالش های منطقه ویژه اقتصادی سیرجان و همچنین مشکلات زیرساختی همچون تخریب جاده ها در مناطق مختلف استان مانند جیرفت اشاره کرد و گفت: حل مشکلات و کاستی‌ها در حوزه حمل و نقل به اقتصاد استان کمک کرده و سبب تسهیل صادرات و کاهش قیمت تمام‌شده محصولات می شود.
طبیب زاده، با اعلام آمادگی برای مشارکت در مطالعات طرح حمل و نقل ترکیبی (شامل ریلی، جاده‌ای و هوایی)، افزود: اتاق با آغاز حساس‌سازی اولیه، پیگیری‌های لازم را برای پرداختن جامع‌تر به موضوعاتی مانند بندر خشک و لجستیک بار، انجام خواهد داد.
وی با بیان اینکه مشکلات فرامرزی قدرت رقابت را از بین برده، اعلام کرد: این موضوع در جلسات آتی بررسی می شود و امیدواریم با پیگیری این مباحث، راهکارهای اجرایی برای رفع مشکلات حمل و نقل استان تدوین و زیرساخت‌های لازم برای توسعه صادرات به صورت اساسی فراهم شود.
مدیر توسعه بازار و بهبود فضای کسب و کار اتاق کرمان نیز در این نشست به تشریح چالش ها و راهکارهای حوزه حمل و نقل پرداخت و گفت: نبود آمار و اطلاعات دقیق درباره تعداد کامیون‌های ورودی و خروجی، فرسودگی ناوگان و عدم توازن عرضه و تقاضا و نبود شورای هماهنگی یا کارگروه تخصصی در حوزه حمل و نقل بین‌المللی از جمله این چالش هاست.
امین عبدالله نژاد، در ادامه به ارائه راهکارها پرداخت و اظهار کرد: به روز رسانی طرح مطالعاتی حمل و نقل استان متناسب با شرایط موجود، تغییرات بازار و موقعیت استراتژیک، راه‌اندازی سامانه یا پلتفرم دوسویه برای ایجاد ارتباط میان دارندگان محصول و ارائه‌دهندگان خدمات حمل و نقل، تشکیل کارگروه استانی لجستیک، برنامه‌ریزی برای فعال‌سازی مجدد شرکت‌های حمل و نقل غیرفعال، تسهیل موانع تردد کالا در استان، بررسی تخصیص سهمیه ثابت واگن‌های صادراتی مطابق با قانون برنامه پنجم توسعه و توسعه ظرفیت‌های حمل و نقل فرودگاهی برای بهره‌برداری حداکثری از پروازهای موجود از جمله این راهکارهاست.
ظرفیت مناسب کرمان برای ایجاد نمایندگی‌های شرکت های بین المللی حمل و نقل
نایب رئیس اتاق زاهدان نیز که به صورت مجازی در این نشست حضور داشت، با بیان اینکه امکان منصوب کردن نمایندگی‌های قدرتمند در کرمان وجود دارد و از طریق معرفی نیروهای توانمند می‌توان در آینده شرکت‌هایی با محوریت استان کرمان تشکیل داد، اظهار کرد: یکی از مشکلات سنتی در حمل و نقل بین‌المللی و جاده‌ای عدم مالکیت کامیون‌ها توسط شرکت‌هاست و اگر شرکت حمل و نقل بین‌المللی مالک کامیون نباشد، قادر به انجام پروژه‌های سنگین هم نیست.
علی ریگی میرجاوه، به مشکلات ساختار سازمانی در حوزه حمل و نقل نیز اشاره کرد و افزود: ادغام وزارت راه و ترابری با وزارت مسکن و شهرسازی آسیب‌های جدی به هر دو بخش وارد کرده است. وی تأکید کرد: با توجه به گستردگی و سازوکارهای متفاوت چهار بخش حمل و نقل (ریلی، جاده‌ای، هوایی و دریایی)، این حوزه نیازمند یک وزارتخانه مستقل است.
ریگی، برای کمک در تأسیس شعبه شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی در استان کرمان اعلام آمادگی کرد و با اشاره به شکنندگی کریدورهای حمل و نقل بین‌المللی، افزود: کریدور در حال احداث چابهار به زاهدان به عنوان مسیر جایگزین و بسیار مناسب است که هیچ کشور دیگری در آن دخیل نیست، می‌تواند ایران را به دریای خزر متصل کرده و کشورهای روسیه، ترکمنستان و آذربایجان را تحت پوشش قرار دهد؛ در آینده نیز امکان الحاق کشورهایی مانند چین، پاکستان و هندوستان به این مسیر وجود دارد.
ضرورت توسعه شبکه ریلی کرمان با مشارکت بخش خصوصی
مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمان نیز با قدردانی از نقش پیشگامانه اتاق بازرگانی در حل مشکلات حمل و نقل استان، اتاق را به عنوان محل اجماع‌نظر تمام متولیان متعدد و تأثیرگذار این حوزه، از جمله راهداری، گمرکات، راه آهن و سایر نهادها دانست. رضا حافظی، تأکید کرد: استان کرمان به دلیل موقعیت استراتژیک خود، شاهراه اتصال شمال به جنوب و شرق به غرب کشور بوده و تمامی کالاهایی که از بنادر مهم منتقل یا به کشورهای آسیای میانه ترانزیت می‌شوند، باید از این استان عبور کنند.
وی تکمیل شبکه اصلی جاده‌ای استان به ۶۰۰ کیلومتر جاده‌سازی را نیازمند اعتباری بیش از ۲۰ همت دانست و با اشاره به نبود شبکه حمل و نقل ریلی متناسب با حجم بالای محصولات صنعتی و معدنی افزود: حمل بار با تناژ بالا بر دوش جاده‌ها، باعث تخریب آنها و تحمیل هزینه‌های سنگین بازسازی می‌شود بنابراین پیشنهاد توسعه شبکه ریلی با همکاری بخش خصوصی مطرح است.
حافظی، به وجود پنج فرودگاه عملیاتی در استان به عنوان نقطه قوت اشاره کرد و ادامه داد: این فرودگاه‌ها برای حمل، سورتینگ و انبارداری کالا تجهیز نشده‌اند. وی همچنین بر ضرورت هوشمندسازی فرآیندهای مرتبط با حمل و نقل از جمله گمرک و انبارداری‌ها و رفع کمبودها در زمینه انبارداری، سردخانه‌ها و مجتمع‌های خدمات رفاهی بین‌راهی تأکید کرد و در پایان پیشنهاد داد: تمام این مسائل در کارگروهی ویژه حمل و نقل مورد بررسی قرار گیرد تا با تحقق ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری این حوزه، اهداف”کرمان برفراز”محقق و حمل و نقل به یک منبع درآمدی بزرگ تبدیل شود.
گفتنی است، در این نشست پیشنهاداتی مانند به‌روزرسانی طرح جامع حمل و نقل، تشکیل کارگروه استانی لجستیک، ایجاد بندر خشک و پارک لجستیک، توسعه زیرساخت‌های ریلی، ساماندهی شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی، رفع مشکلات ایست و بازرسی‌ها، تدوین سند استراتژیک و… برای طرح در نشست شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی کرمان ارائه شد.
